उत्तर कोरिया: जगाला पडलेलं एक कोडं

उत्तर कोरिया म्हणजे जगातील सर्वात गुढ देश होय. अर्थात अमेरिकेसारख्या बलाढ्य महासत्तेला न जुमानणारा देश कसा असेल? याविषयी सर्वांच्याच मनात उत्सुकता आहे. शिवाय सातत्याने विविध प्रसंगी उत्तर कोरियातील प्रशासन व्यवस्थेविषयी तसेच तिथल्या राजकीय व्यवस्थेविषयी बातम्या प्रसारित होतच असतात. त्यातून असं लक्षात येतं की उत्तर कोरिया म्हणजे एक स्वतःचे वेगळे विश्व आहे. हे विश्व नक्की कसं तयार झालं? आणि इथली माणसं अशा विचित्र विश्वामध्ये कशा पद्धतीने राहतात? याविषयी प्रत्येकाच्या मनात उत्सुकता आहे, या सर्वांचं उत्तर देणार हे पुस्तक म्हणजे "उत्तर कोरिया: जगाला पडलेलं एक कोडं".
कोरियाच्या इतिहासाची सुरुवात होते ती जपानी आक्रमणापासून. जपानने अनेक वर्ष इथल्या लोकांना गुलामगिरीखाली वागवलं. परंतु कालांतराने या देशाच्या विचारधारेमुळे त्याचे उत्तर आणि दक्षिण असे दोन तुकडे झाले. १०० वर्षांपूर्वीच्या कोरियामध्ये उत्तर भाग हा अधिक समृद्ध तर दक्षिण भाग हा गरीब होता. पण उत्तर कोरियाने हळूहळू हुकूमशाहीच्या दिशेने वाटचाल चालू केली. एखाद्या देशामध्ये हुकूमशाही नक्की कशी सुरू होऊ शकते, याचे उत्तम उदाहरण म्हणजे उत्तर कोरिया होय! जर्मनीमध्ये एकेकाळी असणारी हिटलर प्रणित हुकूमशाही आणि आज उत्तर कोरिया मध्ये असणारी एकाच घराण्याची हुकूमशाही यात काहीसा फरक असला तरी फलित मात्र एकच आहे. लोकशाहीपेक्षा हुकूमशाही बरी हे जेव्हा एखाद्या देशाची जनता स्वतः मानू लागते तेव्हाच ते हळूहळू वैचारिक गुलाम होत जातात आणि राजेशाही नसली तरी विशिष्ट घराण्याला आपलं मानून त्यांचे नियमच शिरसावंद्य मानले जातात. स्वातंत्र्य म्हणजे काय, याचा अर्थ देखील ते समजून घेत नाहीत. एका डबक्यातल्या बेडकासारखी त्यांची अवस्था होते. बाहेरच्या जगात काय चाललंय, हे देखील त्यांना माहीत नसतं. अशीच काहीशी अवस्था उत्तर कोरियन नागरिकांची आहे. याचे विस्तृत विवेचन या पुस्तकाद्वारे लेखक अतुल कहाते यांनी अतिशय उत्तमरीत्या केलेले आहे.