दोष

एका राष्ट्रीय शिक्षण संस्थेतून संस्थेतील प्रशिक्षण कार्यक्रम नुकताच संपला होता आणि त्यांचे कंपन्यांसाठी प्लेसमेंट ड्राईव्ह सुरू होते. एक दिवस असाच प्रशिक्षण पूर्ण केलेल्या एक विद्यार्थी मला संस्थेमध्ये भेटला. मी त्याला विचारले, 

“झाले का रे प्लेसमेंट?”

“नाही ना सर अजून.”

“अरे मी पण ऐकलंय की ८० टक्के मुलांचे प्लेसमेंट झालेले आहे.”

“सर ते सगळे साउथ आणि नॉर्थ इंडियन आहेत. तुम्हाला माहितीये ना त्यांची इंग्रजी किती भारी असते. म्हणून मिळाला त्यांना जॉब!”. मला त्याच्या या उत्तराचा राग आला. मी त्याला तात्काळ सुनावले.

“तू तर इंग्लिश मीडियमचा आहेस ना. मग काय प्रॉब्लेम झाला? आणि मुर्खा साउथ इंडियन लोकांचा कौतुक मला नको सांगू. जेव्हा इंग्रजी बोलायची वेळ येत होती तेव्हा तू हमरे-को तुमरे-को करत बोलत होता, हे पाहिलेय मी. त्या साउथ इंडियन लोकांसाठी त्यांची भाषा आणि इंग्रजी या दोनच भाषा महत्त्वाच्या. आणि नॉर्थ इंडियन साठी हिंदी आणि इंग्रजी या दोन. तुम्ही बसा हमरे-को तुमरे-कोला कवटाळून. आणि दोष इतरांना द्या.”

आजही जेव्हा इंग्रजी बोलायची वेळ येते तेव्हा मराठी मुले हमरे-को तुमरे-कोच्या भाषेला प्राधान्य देतात. आणि सरळ सरळ इंग्रजी बोलायचं टाळतात. खरंतर ही तिसरी भाषा आपल्यावर थोपवल्याने आपलं नुकसान तर झाले नाहीये ना, याचा विचार करण्याची वेळ आलीये. 

• तुषार भ. कुटे.